Bestuurdersaansprakelijkheid
Bij ondernemen hoort risico’s nemen. Alle ondernemers en bedrijven hebben echter één ding gemeen: hun bestuurders mogen niet zover gaan dat zij de onderneming onbehoorlijk besturen en daardoor schade toebrengen aan de onderneming of aan derden. In de media lezen wij over spraakmakende gevallen, zoals OGEM, Vie d’Or, World Online, Landis en de aansprakelijkheidsperikelen rondom Ceteco, de beursgenoteerde onderneming die in 2000 failliet ging en, bijvoorbeeld, Ahold. Het beleid van het bestuur van deze ondernemingen is publiekelijk ter discussie gesteld. In veel gevallen zijn de bestuurders of commissarissen zelfs in rechte betrokken en zijn zij persoonlijk aansprakelijk gesteld voor slecht beleid, voor kennelijk onbehoorlijk bestuur of voor wanbeleid.
De genoemde namen zijn dan enkel nog maar de spraakmakende gevallen die breeduit in de publiciteit zijn gekomen. Het zijn beslist niet alleen grote of beursgenoteerde ondernemingen die met aansprakelijkheid van bestuurders te maken krijgen. Ook bij middelgrote ondernemingen en in de praktijk van het midden- en kleinbedrijf (MKB) speelt aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen een belangrijke rol. Bijvoorbeeld wanneer het bestuur door blijft gaan met het bestellen van goederen bij leveranciers terwijl de onderneming al in een slechte financiële positie verkeert, wanneer aandeelhouders zich intensief bemoeien met het beleid en eigenlijk op de stoel van het bestuur gaan zitten of wanneer onderdelen van het bedrijf voor te lage prijzen worden verkocht.
Het aantal gevallen waarin bestuurders van ondernemingen in het MKB aansprakelijk worden gesteld, bedraagt een veelvoud van het aantal spraakmakende zaken dat de publiciteit haalt. Naar schatting gaat het om honderden persoonlijk aansprakelijk gestelde bestuurders en commissarissen per jaar.
Aansprakelijkheid van bestuurders of commissarissen kan zich in alle fasen van het bestaan van de onderneming voordoen. Vaak gaat het om aansprakelijkheid als de onderneming failliet is gegaan.
Curatoren stellen zich in de praktijk dan ook regelmatig de vraag of zij wellicht bestuurders van de failliete onderneming aansprakelijk moeten stellen. Aansprakelijk gestelde bestuurders van failliete ondernemingen moeten zich op hun beurt dikwijls verweren tegen curatoren. Maar ook buiten faillissement, als de onderneming nog gewoon draait, kan een bestuurder door de onderneming zelf aansprakelijk worden gesteld voor fouten. Daarnaast bedreigen diverse persoonlijke aansprakelijkheden de bestuurder van buitenaf, bijvoorbeeld wanneer hij niet juist handelt tijdens de oprichting van de onderneming of wanneer hij schuldeisers of aandeelhouders rechtstreeks benadeelt.
Bestuurders en commissarissen die ondernemingen leiden, aandeelhouders en overige belanghebbenden, maar juist ook schuldeisers en andere betrokkenen bij ondernemingen willen zicht hebben op de risico’s en de mogelijkheden. Het gaat daarbij in de eerste plaats om de bestuurders van winstgerichte ondernemingen die rechtspersoonlijkheid bezitten, zoals naamloze en besloten vennootschappen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen. Maar ook bestuurders en commissarissen van andere rechtspersonen, zoals stichtingen en verenigingen hebben met aansprakelijkheidsrisico’s te maken.
Deze website is bedoeld voor iedereen die met bestuurders en commissarissen en met hun handelen te maken heeft. Of het nu gaat om het vooraf adviseren over de beperking van aansprakelijkheidsrisico’s, om het voeren van de verdediging als een bestuurder reeds aansprakelijk is gesteld, of juist om het aanspreken van een bestuurder of commissaris die zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld.
Door te klikken op de onderwerpen in de menubalk bereikt u informatie over de verschillende aspecten van bestuurdersaansprakelijkheid. Die informatie beoogt u een beknopt overzicht te geven van de verschillende aansprakelijkheidsrisico’s waarmee bestuurders en commissarissen te maken kunnen krijgen.